Saturday, March 3, 2007

Zenit U415 DHT Preamplifier

Zenit U415 Preamplifier

Zenith U415 DHT preamplifier

ที่มา
เดิมผมต้องการทำ pre amp ขึ้นมาใหม่อีกตัวหนึ่งโดยจะใช้หลอด Telefunken RE134 ที่ผมมีอยู่ เนื่องจากเห็นว่าเป็นหลอดที่มีโครงสร้างน่าสนใจดี คือเป็นหลอดที่มีลักษณะ plate ในแนวนอน ประกอบกับใน VT52.com นั้น Mr.Jim de Kort ก็ได้นำมาเป็นหลอด driver สำหรับหลอด VT52 แล้วสรุปว่าได้ผลดีมาก ประกอบกับในกลุ่มเพื่อนๆได้มีบางคนเคยทำแล้วประสพความสำเร็จโดยพบว่าเป็น pre ที่มีเสียงดีมากตัวหนึ่ง แต่ปัญหาคือหลอดที่มี plate ในแนวนอนนี้มักจะมี Microphonic สูงมากดังนั้นการทำจะไม่ง่ายเหมือนหลอดปกติ นับเป็นเรื่องท้าทายมาก บางคนอาจใช้แท่นเป็นไม้เพื่อลดความสั่นสะเทือน หรือมีแนวคิดขนาดที่จะติด spring กันที่ socket ไปเลย ผมจึงลองทำเพื่อหาประสพการณ์ดูซักครั้ง

วงจร U415 preamp

ในการออกแบบวงจรผมใช้จุดทำงาน datasheet ที่ได้จาก Frank's electron tube datasheet โดยทำงานที่แรงดัน plate ประมาณ 250V กระแส 12 mA และ bias ที่ 17V ได้อัตราขยายประมาณ 9 เท่า ใช้วงจรแบบ inductive load โดยใช้ค่า 100H 20mA ของ Lnaudio หรือ Electraprint แบบ nickel core ส่วนในภาคจ่ายไฟผมใช้การ rectifier ด้วยหลอด Telefunken AZ1 mesh plate และ filter ด้วยวงจร CLCLC สำหรับการจุดใส้หลอดผมใช้ dc จุดใส้หลอด regulate ด้วย LM317T 2 stage โดย stage แรกเป็น voltage regulate และ stage ที่ 2 เป็น current regulate

อุปกรณ์ภายใน

ปรากฏว่าเมื่อทำเสร็จผมวัดค่าต่างๆดูผมก็พบความผิดปกติที่หลอดปรี คือ TFK RE134 ทั้งสองข้าง โดยวัดได้กระแสต่ำมากคือวัดได้เพียง 6mA และเสียงทั้งสองข้างก็ดังไม่เท่ากัน จึงคิดว่าสาเหตุน่าจะมาจากหลอดเป็นหลอดเก่าที่อยู่ในสภาพ weak tube จ่ายกระแสได้น้อยและมีเกนไม่เท่ากัน แต่อย่างไรก็ดีแม้ว่าหลอดจะอยู่ในสภาพที่ไม่สมบูรณ์แต่แนวเสียงที่ได้นั้นกลับดีมากๆจนผมแปลกใจ เนื่องจากมีรายละเอียดเสียงที่ดี เสียงสูงไปได้ไกลและเสียงต่ำก็ค่อนข้างเหมือนจริงมาก แต่เนื่องจากปัญหาของหลอดดังกล่าวผมจึงเปลี่ยนหลอดปรี จาก TFK RE134 เป็น Phillips U415 แทน

Phillips U415

โครงสร้าง plate ในแนวนอน

Phillips U415 เป็นหลอดที่ผลิตโดย Zenith มีลักษณะและโครงสร้างที่คล้ายหลอด RE134 โดยเป็นหลอดที่จุดใส้หลอดด้วยแรงดันและกระแสเท่ากัน ใช้ socket แบบเดียวกัน และมี plate ในแนวนอนเช่นกัน แต่จุดทำงานที่เหมาะสมตาม datasheet นั้นแตกต่างออกไปเล็กน้อย คือแรงดัน plate เป็น 150V กระแส 5mA และ bias ที่ 10.5V มีอัตราการขยาย 10 เท่า ซึ่งก็ไม่ต่างกันมากนัก ผมจึงปรับจุดทำงานของวงจรให้เป็นไปตามจุดการทำงานที่เหมาะสมของ U415 แทน
ผลที่ได้นั้นดีมากๆ การทำงานเป็นไปอย่างปกติตามค่าที่ต้องการ เนื่องจากหลอดที่ใช้เป็นหลอด NOS และผลของเสียงที่ได้ปรากฏว่าในด้านรายละเอียดเสียงกับ dynamic ของเสียงดีกว่า RE134 ด้วยซ้ำ ( ซึ่งอาจเป็นเพราะหลอด RE134 ไม่สมบูรณ์ ) แต่เสียงแหลมจะจัดจ้านมากกว่า ซึ่งในส่วนนี้ RE134 จะดีกว่า

Telefunken RE134 preamplifier

ในการฟังที่ลงตัวนั้น เมื่อใช้ร่วมกับแอมป์ที่มีแนวเสียงนุ่มๆเนียนๆ จะเข้ากันได้มากโดยเฉพาะเมื่อใช้กับแอมป์ R120 นั้นเสียงดีมากๆ ฟังกับเพลงได้หลายแนว มีทั้งรายละเอียดและความต่อเนื่องลื่นไหล ได้ผลดีกว่าปรี #26 และ Bas แต่หากนำไปใช้กับแอมป์ที่มีเสียงในแนวคมชัดอยู่แล้วก็อาจจะจัดจ้านเกินไปหน่อย เช่น F2A pushpull เสียงจะไม่เข้ากันนัก แต่โดยสรุปแล้วเป็น pre amplifier ที่เสียงดีมากๆ เครื่องหนึ่งและในส่วนตัวของผมนั้น ผมคิดว่าเสียงดีที่สุดเท่าที่ผมเคยทำมาเลยครับ

No comments: